Newyddion

Mae diwydiant glo de Cymru yn adnabyddus ledled y byd, a diwydiant llechi gogledd Cymru yn cael ei gydnabod drwy’r Amgueddfa Lechi, gyda chyhoeddiadau niferus yn adrodd yr hanes. Ond beth am ddiwydiant coll mwyngloddio canolbarth Cymru? Mae Ioan Lord, awdur llyfr dwyieithog O’r Ddaear Fyddar Faith: Mwyn o Ganolbarth Cymru, yn gobeithio dod â hanes a phwysigrwydd y diwydiant a’r gymdeithas i’r amlwg drwy ei ddisgrifiadau coeth a’i luniau newydd sbon o dan ddaear.  darllen mwy

 Chymru’n profi twf mewn cefnogaeth i annibyniaeth, dyma nofel sydd â rhyfel a gwarchae ar Dubrovnik yn gefnlen iddi. Mae Perl gan Bet Jones yn stori serch wedi’i osod yn ôl yn haf 1990, yr haf pan roedd cymylau bygythiol yn dechrau crynhoi ar y gorwel fyddai’n arwain at ryfel annibyniaeth yng Nghroatia ac yna Croatia annibynnol.  darllen mwy

Mae’r awdures boblogaidd Mared Lewis yn cyhoeddi nofel fer, Gemau, sy’n mynd i’r afael â phwnc dwys, agos at ei chalon – dementia.  darllen mwy

“Cynnil, meistrolgar a chwbl wreiddiol”, dyna eiriau Mererid Hopwood am Wal, nofel i oedolion gan Mari Emlyn a gyhoeddir gan wasg y Lolfa. Mae Wal yn delio â themâu cyfoes ac amserol ac yn gwbl wahanol i unrhyw nofel arall a gyhoeddwyd yn y Gymraeg yn ystod y blynyddoedd diwethaf. Nofel amlhaenog, arbrofol yw hi a fydd yn gwthio ffiniau llenyddol a’r hyn a ystyrir i fod yn llyfrau plant a llyfrau oedolion. Disgrifiwyd hi gan Emyr Lewis yn “sinistr o ddiniwed; anghynnes o agos-atoch; arteithiol o ddarllenadwy”.  darllen mwy

Ym mis Mawrth mi fydd y ddrama Tylwyth yn cael ei pherfformio ar hyd a lled Cymru – drama arloesol Daf James sy’n olynydd i’r enwog Llwyth a berfformiwyd ddegawd yn ôl. Mae Tylwyth yn cyd-gynhyrchiad rhwng Theatr Genedlaethol Cymru a Theatr y Sherman.  darllen mwy

Mae Llywodraeth Cymru yn cefnogi'r Asiantaeth Darllen (The Reading Agency) a llyfrgelloedd i sicrhau bod y cynllun Darllen yn Well ar gael ar draws Cymru. Fe lansiwyd Darllen yn Well Llyfrau ar Bresgripsiwn ar gyfer dementia yn 2018, a llynedd fe lansiwyd Darllen yn Well Llyfrau ar Bresgripsiwn ar gyfer iechyd meddwl. Nod Darllen yn Well ydi i roi cymorth i bawb deall a rheoli eu hiechyd a byw yn dda a rhoi cyngor i deulu a gofalwyr. Mae’r llyfrau i gyd wedi’u cymeradwyo gan weithwyr y maes iechyd. Mae’r Asiantaeth Darllen yn gweithio ar y cyd gyda Chyngor Llyfrau Cymru i sicrhau bod y llyfrau ar y rhestr ar gael drwy gyfrwng y Gymraeg am y tro cyntaf.  darllen mwy

Mae teulu’r Cilie yn adnabyddus yng Nghymru am eu ffraethineb a’u dawn dweud diarhebol. Mae sawl un wedi ennill gwobrau llenyddol o fri mewn eisteddfodau lleol a chenedlaethol. Mae Jon Meirion Jones, gor-ŵyr i Jeremiah a Mary Jones, oedd yn byw ar fferm Y Cilie ger Llangranog, wedi casglu straeon doniol a deifiol am aelodau teulu enwog. Mae Hiwmor y Cilie yn cynnwys straeon digri a jôcs, yn ogystal ag englynion dychan, penillion smala a chwedlau doniol. Ceir hanesion yn llawn troeon trwstan a dweud crafog am deulu oedd yn enwog am dynnu coes.  darllen mwy

Mae’r awdur poblogaidd Llwyd Owen ar fin cyhoeddi ei ddegfed nofel Gymraeg, a hynny mewn prosiect arloesol gyda band Yr Ods, gyda chopïau yn cael eu rhoi mewn bocs-set unigryw a hardd y band yn ogystal â’i werthu yn unigol.  darllen mwy

Penllanw degawdau o waith ymchwil i hanes unigryw Cymry Lerpwl a glannau Merswy yw Hanes Rhyfeddol Cymry Lerpwl gan D. Ben Rees. Dyma gyfrol swmpus, yn cynnwys lluniau, sy’n gofnod pwysig gan un o awduron amlycaf y ddinas ac sy’n adnabyddus drwy Gymru gyfan.  darllen mwy

Mae’r cerddor a dyn busnes Dafydd Roberts wedi bod i bedwar ban byd, gan ymweld â gwledydd o bob math a chael profiadau rhyfeddol a sawl tro trwstan, fel y tystia ei hunangofiant Ar Daith a gyhoeddir gan wasg Y Lolfa yr wythnos hon. Mae’r gyfrol hefyd yn sôn am ei yrfa gyda chwmni recordiau Sain, sy’n dathlu 50 mlynedd ers ei sefydlu eleni, ac yn ei lyfr mae Dafydd Roberts yn mynegi’n onest iawn ei bryder am ddyfodol y diwydiant cyhoeddi cerddoriaeth yng Nghymru.  darllen mwy