Dim ond un Hywel Teifi sydd, ond mae sawl gwedd i'r gŵr amryddawn hwn: ysgolhaig ac Athro prifysgol; darlithydd dosbarthiadau nos bywiog - a thanllyd weithiau; cynghorydd llym ei grebwyll dros Blaid Cymru; derwydd Gorsedd y Beirdd a chefnogwr brwd yr Eisteddfod; cymar a thad; tad-cu i wyth o wyrion. Mae Cymru ar ei hennill yn fawr o'i gael. Ceir yn y casgliad hwn o ysgrifau llenyddol a hanesyddol, wedi eu comisiynu a'u golygu gan Tegwyn Jones a Huw Walters, gyfraniadau gan gyd-ysgolheigion a chyfeillion i Hywel. Dewisodd sawl un, yn ddigon naturiol, fwrw eu sylw ar y bedwaredd ganrif ar bymtheg - y ganrif fwyaf, yn llygaid yr Athro. Ceir hefyd ysgrif-bortread o Hywel gan Tegwyn Jones, ynghyd â detholiad o luniau personol, a thair cerdd newydd i'w gyfarch gan dri bardd blaenllaw. Ond yn fwy na hyn oll, ymgorfforir yn y gyfrol hon barch a diolchgarwch Cymru i un sydd, heb amheuaeth, yn gawr i'w genedl.
